Mutfak dünyasında bir yolculuğa çıktığımızda, her coğrafyanın kendine özgü lezzetleri ve kültürüyle karşılaşırız. Bu kez, yolculuğumuz bizi Türkiye’nin güneydoğu kesimindeki şirin şehir Mardin’e götürüyor. Tarihin derinliklerinde köklü bir geçmişe sahip olan Mardin, sadece tarihi yapıları ve eşsiz manzaralarıyla değil, aynı zamanda zengin mutfak kültürüyle de ünlüdür.
Bu yazıda sizlerle Mardin mutfağının en özel lezzetlerinden biri olan “Mumbar Dolması"nın hikayesine ve tarifine yakından bakacağız.
Mumbar Dolması: Nedir Bu Lezzet?
Mumbar dolması, koyun ince bağırsağına doldurulmuş pirinç, kıyma, baharat karışımı ve kuru meyvelerle hazırlanan geleneksel bir Türk yemeğidir. İç harcının lezzeti, kullanılan malzemelerin kalitesine ve oranlarına bağlıdır. Baharatlar da önemli bir rol oynar; pul biber, kimyon, kara biber, tarçın gibi baharatların uyumu, mumbar dolmasını unutulmaz kılan faktörlerdendir.
Mumbar dolması genellikle fırında veya tencerede pişirilir. Pişirme süresi, kullanılan bağırsak türüne ve dolmanın boyutuna göre değişir. İyi pişirilmiş bir mumbar dolması, dışarıdan çıtır çıtır olurken iç harcı yumuşak ve sulu olmalıdır.
Mumbar Dolmasının Tarihi
Mumbar dolmasının kökeni hakkında kesin bir bilgi bulunmasa da, Osmanlı mutfağında önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Geçmişte özellikle kış aylarında tüketilen bu yemek, günümüzde de Mardin ve çevresindeki şehirlerde sofralarda sıkça yer alır.
Mumbar Dolması Nasıl Hazırlanır?
Mumbar dolması hazırlamak biraz zahmetli olsa da, sonuç oldukça lezzetlidir. İşte bir mumbar dolması tarifi:
Malzemeler:
-
İç Harcı İçin:
- 500 gram dana kıyma
- 2 su bardağı pirinç
- 1 adet soğan (ince kıyılmış)
- 1/2 demet maydanoz (kıydırılmış)
- 1 çay kaşığı pul biber
- 1 çay kaşığı kimyon
- 1 çay kaşığı kara biber
- 1 tatlı kaşığı tarçın
- Tuz
- 100 gram kuru üzüm veya erik
-
Diğer Malzemeler:
- 1 kg mumbar (koyun bağırsağı)
- 2 yemek kaşığı sıvı yağ
- 4 su bardağı su veya et suyu
Hazırlanışı:
- Öncelikle iç harcı hazırlanır: Pirinç yıkayıp 30 dakika kadar sıcak suda bekletilir. Soğan ince kıyılır. Kıyma, soğan, pirinç, baharatlar ve tuz bir tencerede karıştırılır. Kuru üzüm veya erik de eklenir. İç harcı iyice yoğurulur.
- Mumbarlar iyice yıkanır ve içlerinde kalan yağdan arındırılır. İç harcı mumbarlara dikkatlice doldurulur. Doldurulan mumbarlar bir kaseye dizilir ve üzerine kaynar su dökülerek yaklaşık 30 dakika haşlanır. Bu işlem, mumbardaki bağırsakların yumuşamasını sağlar.
- Haşlanmış mumbarlar bir tencereye sıralanır. Üzerlerine sıvı yağ gezdirilir ve üzerine su veya et suyu eklenir. Tencerenin kapağı kapatılır ve kısık ateşte 1-1,5 saat kadar pişirilir. Pişirme süresi mumbarların boyutuna göre değişebilir.
- Mumbar dolması piştiğinde sıcak servis edilir. Yanına yoğurt ve pirinç pilavı eşlik eder.
Mumbar Dolmasını Daha Lezzetli Hale Getirmek İçin İpuçları
- Mumbar seçimi çok önemlidir. Taze ve kaliteli mumbar kullanın.
- İç harcına zeytinyağı ekleyerek daha lezzetli bir sonuç elde edebilirsiniz.
- İç harca ceviz veya fıstık gibi kuruyemişler de ekleyebilirsiniz.
- Pişirme sırasında mumbarların suyunu kontrol edin ve gerekirse ekleyin.
Mumbar dolması, geleneksel Türk mutfağının en eşsiz lezzetlerinden biridir. Emek isteyen bir yemek olsa da, sonuç sizi kesinlikle mutlu edecektir.